SOHC و DOHC چیست؟

مقدمه

انجین این موتور، تک سیلندر، ۴ زمانه و ۴ سوپاپه که آرایش سوپاپ‌هاش SOHC هستن … این جمله براتون آشنا نیست؟ اگر بررسی های زوموتور یا هر جای دیگه ای رو دنبال کرده باشید، احتمال خیلی زیاد با این الفاظ برخورد کردین.

SOHC ،OHV و DOHC اصطلاحایی هستن که زیاد تو حوزه موتورسیکلت و مشخصات فنی‌ش استفاده میشه. تقریباً شبیه به هم هستن اما هر کدوم تعاریف جداگونه‌ای دارن و مزایا و معایبشون با هم فرق داره.

مثلا میگن ان اس ۲۰۰ یه انجین ۴ سوپاپ SOHC داره. یا دوک ۲۵۰ یه انجین ۴ سوپاپ DOHC داره. توی این مقاله میخوایم کامل در مورد این اصطلاح‌ها حرف بزنیم و تفاوتاشونو باهم بررسی کنیم.

توجه داشته باشین که دونستن این مفاهیم حتی توی خرید و نگهداری موتورسکلتتون هم موثره و در کل سیستم‌های SOHC و DOHC در موتورسیکلت‌ها استفاده میشه. برو بریم!

قبل از اینکه بریم سراغ اصل مطلب، باید کمی با نحوه کار انجین موتورسیکلت آشنا شیم. همونجوری که توی تصاویر بالا هم میبینید، حرکت سوپاپ‌ها در موتور به وسیله بادامک (ها) انجام میشه. بادامک همون قطعه مخروطی شکلِ بالای سوپاپ ها هست که به صورت چرخشی حرکت میکنه. حالا همین بادامک٬ها توسط شفت‌هایی به اسم میل بادامک یا میل سوپاپ میچرخن.

OHV چیست؟

ohv مخفف Overhead Valve هست. همونطور که توضیح دادیم، میل سوپاپ یا میل بادامک عامل حرکت سوپاپ‌هاست. در حالتی که میل سوپاپ در بلوک و پایین سیلندر قرار بگیره و به وسیله میل تایپیت به بازوهای بالای سوپاپ‌ها حرکت بده، حرکت سوپاپ‌ها به صورت OHV انجام میشه.

این سیستم بیشتر در انجین‌های قدیمی‌تر مورد استفاده قرار میگرفت. همین نیسان پاترولی که داخل ایران داشتیم به این شکل کار میکرد. و یا در دنیای موتورها هم هارلی دیویدسون‌های قدیمی از این سیستم استفاده میکردن.

OHC یا SOHC چیست؟

این دو اختصار یک معنی میدن و گاها به جای SOHC از کلمه OHC هم استفاده میشه. SOHC مخفف Single Overhead Camshaft هست. این نوع آرایش در حالتی اتفاق میفته که میل سوپاپ در بالای سیلندر قرار میگیره. زمانی که تعداد میل سوپاپ بالای سیلندر یک عدد باشه، اصطلاحاً میگن سوپاپ‌هاش با یک میل بادامک یا یک میل سوپاپ حرکت میکنه.

موتورهای اقتصادی و میان رده بازار از این سیستم بهره میبرن. آپاچی 180، پالس ان اس ۲۰۰ و خیلی از موتورهای دیگه بازار هم به این شکل کار میکنن.

DOHC چیست؟

این کلمه مخفف Double Overhead Camshaft هست و همونجوری هم که از اسمش مشخصه، میل سوپاپ‌ها به صورت دوبل یا دوتایی در بالای سیلندر قرار گرفتن و پتانسیل حرکت حداقل ۴ سوپاپ رو در خودشون دارن. این سیستم در اکثر انجین‌های به‌روز دنیا و مخصوصاً در حوزه موتورسیکلت مورد استفاده قرار میگیره.

دو میل سوپاپ بودن علاوه بر قابلیت پشتیبانی بیش از ۴ سوپاپ، باعث راندمان بهتر و البته کاهش مصرف سوخت در وسیله شما میشه. دوک ۲۵۰ نمونه‌ای از این آرایش سوپاپ رو در خودش داره. دو سوپاپ ورودی به وسیله یک میل بادامک حرکت میکنن و دو سوپاپ خروجی به وسیله بادامک دوم.

این مورد رو باید در نظر گرفت که پیچیدگی‌های این سیستم، طبیعتاً از SOHC بیشتره. پس کیفیت ساخت و مهندسی انجین در موتور مورد نظر، بیشتر از سیستم تک میل سوپاپ حائز اهمیته.

موتورهای دو و چهار سیلندر هم از این سیستم استفاده میکنن. بنلی جفت، نینجا ۲۵۰ دو سیلندر و نینجا 250 چهار سیلندر نمونه‌های دیگه‌ای از این آرایش هستن که به ازای هر سیلندر ۴ سوپاپ دارن و بالای هر سیلندر یه میل سوپاپ قرار گرفته.

در آخر این مورد رو اضافه کنم که تک میل یا دو میل سوپاپ بودن انجین موتور شما، هیچکدوم برتری خاصی به هم دیگه ندارن و نباید بگیم که مثلا اگر این موتور SOHC هست از اونی که DOHC هست ضعیف تر کار میکنه یا DOHC صددرصد از اون یکی بهتره!

البته که آرایش دو میل سوپاپ، سیستم مدرن‌تریه ولی انجین هر وسیله‌ای از مجموعه‌ای از ۱۰۰۰ قطعه مرتبط به هم تشکیل میشه و ممکنه یه شرکتی سیستم SOHC رو در بهینه‌ترین حالت ممکن با اجزای دیگه انجین طراحی و هماهنگ کنه و خیلی بهتر از سیستم SOHC یه شرکت دیگه کار کنه.

رفیق خیلی خوشحال میشیم نظر یا تجربتو در مورد این محتوا بدونیم. پس هر کامنتی داری توی قسمت دیدگاه های همین پایین سایت بذار تا هم ما استفاده کنیم هم بقیه. راستی اگر شماره همراهتو بذاری به محض جواب دادن به کامنتت توسط زوموتور، از طریق اس ام اس باخبر میشی. یادت نره، اطلاعاتت پیش ما محفوظه! مرسی که زوموتور رو دنبال میکنی. ❤️

راستی ما کلی اطلاعات و محتواهای جذاب تو حوزه موتورسیکلت رو در شبکه های اجتماعی زوموتور مثل یوتوب بارگذاری میکنیم که میتونه خیلی براتون مفید باشه پس حتما مارو در فضای مجازی دنبال کنید.