همه‌چیز درباره موتور برقی

رفیق، اگر حال نداری مقاله بخونی، پیشنهاد میکنم فیلترشکنت رو روشن کنی و ویدیو بررسی موتور رو ببینی. 👇🏼 یادت نره بعد از روشن کردن فیلتر شکن، یکبار دیگه صفحه رو رفرش کنی. 😊

وقتی حرف موتور برقی وسط میاد، اکثراً یاد یه موتور اسکوتری کوچولو موچولو و ضعیف میفتیم که باید تند تند به شارژ بزنید و اصلاً جونی برای حرکت کردن ندارهً در صورتی که اصلا اینجوری نیست و ممکنه تا ۱۰ سال آینده دیگه اثری از موتورهای بنزینی باقی نمونه و همه مجبور به استفاده از موتورهای برقی بشن. پس حتماً تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد موتورهای برقی و آیندشون باهم صحبت کنیم!

چند سالی هست که شاهد حضور موتورهای برقی یا الکتریکی در بازار ایران هستیم و تقریبا میشه گفت این موتورسیکلت‌ها نتونستن محبوبیت مورد قبولی بین مردم، البته در ایران پیدا کنن.

خیلی سخته موتورسیکلت برقی بتونه جای موتورسیکلت‌های حال حاضر یعنی موتورسیکلت‌های بنزینی رو بگیره و اکثر مردم اقبال خوبی بهش پیدا کنن. این یک سواله که آیا موتور های برقی، آینده دنیای موتورسیکلت رو میگیرن یا نه؟ البته این مورد رو باید بگم که تو سال های اخیر استارتاپ‌ها، شرکت‌ها و افراد زیادی در حوزه موتورسیکلت‌های برقی و توسعه اونها کار کردن و تقریباً میشه گفت جای پای محکمی در جهان هم پیدا کردن که در این مقاله بیشتر بهش میپردازیم.

تاریخچه موتورسیکلت های برقی

مبدأ خیلی مشخصی نمیشه برای موتورسیکلت‌های برقی در نظر گرفت چون پیشرفت و توسعه این موتورها خیلی به پیشرفت تکنولوژی بستگی داشته و در اصل قلب تپنده این موتورها، باتری و انجین الکتریکی اونها به حساب میاد و یه جورایی اگر بخوایم خیلی دقیق این داستان رو مشخص کنیم باید به ده ها شرکت و مخترع اشاره کنیم که در حوزه موتورهای برقی نقش داشتند. دانشمندان و شرکت‌های زیادی، اختراعاتی رو به ثبت رسوندن و هر کدوم در طول تاریخ به دلایلی رد شد یا به تولید انبوه نرسید.

یکی از اون موارد وزن بالای اون موتورها به حساب میومد که دلیلشم نوع طراحی باتری مورد استفاده در اونها بود و یا مثلا چالش دیگه‌ای که باهاش درگیر بودن قدرت باتری و مسافتی که این موتورسیکلت میتونه طی کنه بود. چالش‌های دیگه‌ای که با اون رو به رو بودن شامل فضای اِشغالی باتری‌ها، نگهداری از باتری‌ها در شرایط آب و هوایی متفاوت و … بوده و همه ی این مسائل باعث شده که نتونیم مبدأ مشخصی برای این موتورسیکلت‌ها پیدا کنیم و قصد نداریم الان به تاریخچه موتورهای برقی بپردازیم.

امروزه قضیه یکم فرق کرده و موتورهای برقی کم کم دارن سهم خوبی رو در بازار جهانی و در بین مردم کسب میکنن. احتمال داره تا حدود ۱۰ – ۱۵ سال آینده دیگه اثری از موتورسیکلت‌های بنزینی در تولیدات شرکت‌ها و حتی در بازار ایران وجود نداشته باشه.

تصدیق این حرف رو میشه از بیانیه شرکت کاوازاکی برداشت کرد. به گفته این شرکت بزرگ ژاپنی، تمامی موتورهای این کمپانی تا سال ۲۰۳۵ تماما الکتریکی خواهند شد.

کَما اینکه تا اینجای کار هم میشه کلی موتورسیکلت برقی پیدا کنید که ساخته همین شرکت های بزرگ دنیای موتورسیکت هست. کمپانی های مثل کاوازاکی، کی تی ام، هارلی دیویدسون و حتی شیائومی و … که تولیدات بزرگ این شرکت‌ها، همگی میتونه گواه این موضوع باشه.

معرفی موتورسیکلت های برقی

ما با یک وسیله نقلیه‌ای روبرو هستیم که باتری مهم ترین قسمتش به حساب میاد. موتورهای برقی از لحاظ ساختار کلی، شبیه به موتورهای بنزینی هستند که هممون باهاش آشناییم ولی تفاوت اصلی این موتور ها رو انجین الکتریکیشون رقم میزنه. سیستم تعلیق، ترمز و قسمت‌های دیگه فرقی خاصی با مدل‌های بنزینی ندارن و شما با هر بار شارژ کردن باتری میتونید شروع به رانندگی کنید.

موتورهای برقی معمولاً گشتاور بالایی دارن و شتاب خوبی رو میتونید باهاشون تجربه کنید. میزان مسافتی که میتونید باهاشون طی کنید، قدرت و بقیه مواردی که به عملکرد حرکتی موتورسیکلت برمیگرده رو باید از توان باتری اونها انتظار داشته باشید که با مقیاسی به نام وات (W) بررسی میشه و بسته به میزان قدرت باتری، توان موتور برقی سنجیده میشه.

مزایا و معایب موتورسیکلت های برقی

مزایای موتورسیکلت الکتریکی

محیط زیست

یکی از مهم‌ترین عوامل ساخت وسایل نقلیه الکتریکی، همیشه بحث آلودگی محیط زیست بوده که خب موتورسیکلت‌های برقی مثل بقیه وسایل برقی برای حرکت نیاز به سوخت فسیلی ندارن و با انرژی الکتریکی حرکت میکنن و این موضوع میتونه مهم‌ترین مزیت وسایل نقلیه برقی به حساب بیاد.

استهلاک و هزینه های مصرفی کم

در موتورهای برقی تنها چیزی که باید به نگهداریش توجه کنید باتری موتور هست. قسمت‌های دیگه به جز باتری هزینه خاصی رو روی دستتون نمیذارن و دیگه حتی لازم نیست به هزینه‌های تعویض روغن، فیلتر روغن و بنزین، شمع و ده ها چیز دیگه فکرم بکنید! نهایت خرجی که شاید لازم باشه چند وقت یکبار انجام بدین، بابت اچارکشی و تعویض لنت هست. همین!

حالا سوال اصلی اینجاست … عمر باتری چقدره ؟ آیا قابل تعویض هست ؟

عمر باتری موتورهای برقی از سوی شرکت های سازنده معمولا چیزی بین ۴ تا ۵ سال در باتری های لیتیومی و ۲ تا ۳ سال در باتری‌های اسیدی تخمین زده میشه یعنی شما تقریباً از ۳ تا ۵ سال هزینه خاصی نباید برای موتورتون انجام بدید ولی بعد از این زمان شما مجبورید باتری رو تعویض کنید و یه جورایی میشه گفت باید یک سوم از کل مبلغ موتورتون رو برای خرید باتری هزینه کنید. البته مبلغ روز موتور سیکلتتون!

یعنی اگر الان شما موتوری میخرید که ۸۰ میلیون قیمتش هست، همین الان قیمت باتریش ۲۵ میلیونه و اگر شما موتور رو بخرید و بعد از ۵ سال بخواید باتری رو تعویض کنید باید یک سوم مبلغ ۵ سال دیگه ی موتورتون رو تخمین بزنید.

در این قسمت میخوایم در مورد هزینه‌های سرویس و مصرفی یه مقایسه باحال بین موتورهای برقی و بنزینی انجام بدیم. خب تصور کنید شما یک موتور بنزینی با قیمت معمولی دارید مثلا یک موتور ۵۰ میلیونی بنزینی. اگر تقریباً هر روز از موتور استفاده کنید، در ماه حداقل حدود ۱۵۰ هزار تومن هزینه تعویض روغن دارید و به طور میانگین ۲۵ لیتر بنزین مصرف میکنید و مجموعاً در سال چیزی حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان فقط خرج بنزین و روغن دارید!

هزینه‌های فیلتر، شمع، اچارکشی و … رو هم اگر به اون هزینه قبلی اضافه کنید، در سال حداقل ۳ میلیون هزینه دارید! ۳ میلیون برای یک موتورسیکلت ۵۰ میلیونی بنزینی!

حالا اگه شما یک موتور برقی با باتری لیتیومی داشته باشید و بخواید اون رو با یک موتور بنزینی مقایسه کنید، در یک موتور بنزینی در ۵ سال، ۱۵ میلیون هزینه دارید ولی در یک موتور برقیِ هم قیمت (یعنی ۵۰ میلیونی) نهایتاً ۱۵ میلیون هزینه تعویض باتری دارید و در طول ۵ سال نه پول بنزین دادین نه روغن نه چیز خاص دیگه . احتمالا فقط لنت عوض کنید و سالی یکبار یک سرویس کوچیک روی موتور انجام بدین!

نظرتون چیه ؟ تا حالا از این زاویه این دو محصول رو مقایسه کرده بودین ؟

راحتی در استفاده

این موتور ها به مراتب نسبت به موتورهای بنزینی راحت تر هستن البته فقط نسبت به بنزینی‌های غیر اتومات وگرنه خیلی با موتور های بنزینی اتومات تفاوتی در رانندگی ندارن ولی در حالت کلی به وزن پایین تر نسبت به موتورهای بنزینی (البته در باتری‌های حجم پایین) و اتومات بودنشون گزینه بهتری هستن برای رانندگی آسون تر، مخصوصا برای خانم ها!

آپشن های اضافی

در موتورهای برقی معمولاً یک سری آپشن اضافی دارید. برای مثال صندوق زیر زین، جی پی اس، دزدگیر، شارژر، اتصال با بلوتوث به گوشی (البته در موتورهای هوشمند) که اینها بسته به قیمت و نوع موتور برقی شما متفاوت هست که به نظرم این موارد میتونه یک مزیت برای موتورهای برقی محسوب بشه!

معایب موتورسیکلت برقی

قاتل خاموش !

قاتل خاموش لقبی هست که خیلی‌ها به موتورهای برقی دادن. دلیلشم بی صدا بودن اون‌هاست که به خاطر الکتریکی بودنشون دیگه نه خبری از گاز هست نه اگزوز و نه هیچ چیز دیگه!

یه وسیله بی سر و صدا و سر به زیر! که این داستان گاهاً میتونه خطرناک باشه، مخصوصاً در معابر شلوغ و پر رفت و آمد یا در اتوبان‌ها. اینکه صدایی از موتور شما نمیاد میتونه برای عابرهای پیاده یا راننده های دیگه مشکل ساز بشه و از حضور شما آگاه نباشن.

ولی من خودم به شخصه این موضوع رو عیب خاصی نمیدونم چون برای مثال خیلی از موتورهای اسکوتری بنزینی در بازار هم صدای خاصی ندارن واقعا و گاها متوجه حضورشون نمیشی نمونش همین هوندا وینو که من خودم خیلی باهاش حال میکنم!

نظر شما چیه؟ بی صدا بودن موتورهای برقی عیب بزرگی محسوب میشه یا نه ؟

قدرت و توان موتورسیکلت های برقی

قدرت و توان یک موتور برقی تماما به باتریش بستگی داره پس هرچی موتور باتری قوی تری داشته باشه، از نهایت سرعت و شتاب بهتری هم بهره میبره ولی در حالت کلی نباید قدرت مثلا یک موتور ۴۰ میلیونی برقی رو حتی با یک موتور ۲۵ میلیونی بنزینی مقایسه کنید چون قضیه یکم متفاوته و جلوتر کاملاً این رو درک خواهید کرد!

قدرت موتورهای الکتریکی از ۸۰۰ – ۹۰۰ وات شروع میشه و تا حدودای ۸۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ وات هم افزایش پیدا میکنه که به طور کلی یک موتور برقی با باتری ۱۰ هزار واتی (لیتیومی) حداکثر سرعتی در حدود ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت داره و یک موتور ۸۰۰ واتی، نهایت سرعتش ۲۵ کیلومتر بر ساعته.

اینارو گفتم که بدونید موتورهای برقی که در بازار ایران هستن نهایتاااا تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت سرعت دارن و به خاطر ساختار برقی انجینشون از گشتاور بالایی برخوردارن و شتاب و سرعت نسبتاً خوبی به شما میدن. البته این موضوع کاملا در هر مدل و قیمت میتونه متفاوت باشه! برای مثال مدل‌هایی که ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت سرعت دارن و در کل باتری قوی تری دارن حدودای 110 میلیون تومن قیمت دارن. (در تاریخ امروز: آبان سال ۱۴۰۱)

باتری های موتور برقی

فک کنم تا اینجای مقاله تقریباً فهمیدین که داستان باتری در این موتورها از چه قراره و توی این قسمت قراره یکم روی این موضوع بیشتر صحبت کنیم. (البته در حد ابتدایی و نه تخصصی)

شما در حالت کلی با ۲ نوع باتری طرف هستید: ۱. سرب اسیدی (لید اسیدی) و ۲. لیتیومی (لیتیوم یونی).

باتری های اسیدی

باتری‌های اسیدی که تقریبا هممون باهاش آشنایی داریم و نیازی به توضیح خاصی نیست. این باتری‌ها که به اونها باتری‌های خشک هم میگن به خاطر طول عمر پایین تر نسبت به باتری های لیتیومی و استهلاک نسبتاً بالاترشون یه جورایی از چرخه مصرف حذف شدند.

باتری های لیتیومی

دسته دوم باتری‌ها باتری های لیتیومی هستن که یه جورایی مثل همون باتری‌های قلمی خودمون عمل میکنند و عمر مفید بالاتری دارن ولی همونجوری که گفتیم هزینه خیلی بیشتری هم نسبت به باتری‌های اسیدی دارن. این باتری‌ها قدرت و توان بیشتری رو برای موتورهای برقی ایجاد میکنن و ترجیحاً اگه موتورتون از این نوع باتری بهره‌مند باشه میتونید سواری راحت تری رو تجربه کنید.

حالا لازمه که چندتا نکته مهم در مورد باتری و نگهداری ازش بهتون بگم که خیلی مهمه!

با توجه به اینکه باتری موتورهای برقی داره به سمت باتری های لیتیومی میره این نکات رو در مورد این نوع باتری‌ها جدی بگیرید!

اولیش این هست که حواستون به این نکته باشه که یه سری از باتری‌ها قابل حمل هستن و یه سریشون از این قابلیت بهره نمیبرن. یعنی اگه باتری موتورتون قابل حمل باشه میتونید باتری رو از موتور خارج کنید و ببرید داخل منزل یا محل کارتون و اون رو شارژ کنید. قابلیت حمل و نقل باتری به حجم توان اون بستگی داره یعنی مثلا شما نمیتونید باتری یک موتور با توان ۱۰ هزار وات رو از اون خارج کنید ولی مثلا یک موتور با حجم باتری ۸۰۰ وات میتونه این آپشن رو داشته باشه!

و در حالت کلی موقع خرید موتور برقی این موضوع رو چک کنید (البته اگر براتون مهمه) که آیا باتری قابل حمل هست یا نه. و اگر قابل حمل نباشه باید یه فضایی رو در پارکینگ مورد نظرتون تعبیه کنید و موتور رو به شارژ بزنید.

دوم اینکه، در زمان خرید موتور برقی حواستون به شکل و ظاهر باتری باشه. اگر باتریتون تغییر شکل داشت، باد کرده بود و دماش به شدت بالا میرفت حتماً این موضوع رو بررسی کنید چون باتری‌های لیتیومی قابل تعمیر نیستن و باید تعویض بشن!

و سوم اینکه به شارژ شدن به موقع باتریتون توجه کنید. باتریتون رو با شارژِ کم رها نکنید و تا جایی که میشه باتری‌تون رو در حالت بیش از نیم قرار بدین. این موضوع به طول عمر باتری شما کمک میکنه.

جمع بندی

خریدن یا نخریدن موتور برقی کاملا به خودتون بستگی داره و نمیشه خریدن این محصول رو بر خلاف نظر اکثریت افراد یه کار اشتباه در نظر گرفت. خیلی از موتورهای برقی در حال حاضر در ایران کیفیت مناسبی ندارن ولی موتورهایی هم داریم که میشه روشون به عنوان یک موتورسیکلت با کیفیت حساب کرد. نوع موتورسیکلت، باتری، میزان مسافتی که طی خواهد شد، همه و همه میتونه به انتخاب شما خیلی کمک کنه. پس بهتره به جای رد کردن قطعی موتور های برقی، انتخاب درستی انجام بدین و از این وسیله متفاوت استفاده خوبی کنید. البته اگه قصد خرید این موتورها رو دارید!

مرسی که تا اینجای مقاله مارو همراهی کردین. سعی کردیم اطلاعاتی که در حوزه موتور برقی، بدردتون میخورد رو یکجا و به صورت خلاصه و مفید براتون بیاریم.

رفیق خیلی خوشحال میشیم نظر یا تجربتو در مورد این محتوا بدونیم. پس هر کامنتی داری توی قسمت دیدگاه های همین پایین سایت بذار تا هم ما استفاده کنیم هم بقیه. راستی اگر شماره همراهتو بذاری به محض جواب دادن به کامنتت توسط زوموتور، از طریق اس ام اس باخبر میشی. یادت نره، اطلاعاتت پیش ما محفوظه! مرسی که زوموتور رو دنبال میکنی. ❤️